مقدمه
اختلال طیف اتیسم (ASD) یک اختلال عصبی-رشدی است که بر تعاملات اجتماعی، مهارت‌های زبانی، و الگوهای رفتاری تأثیر می‌گذارد. این وضعیت می‌تواند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر سلامت عمومی و به‌ویژه سلامت دهان و دندان کودکان مبتلا اثرگذار باشد.
چالش‌های بهداشت دهان و دندان در کودکان مبتلا به اتیسم
کودکان مبتلا به اتیسم معمولاً حساسیت حسی بیشتری دارند و ممکن است به لمس دهان یا طعم و بوی خمیردندان و دهان‌شویه واکنش منفی نشان دهند. این امر می‌تواند باعث مقاومت در برابر مسواک‌زدن یا درمان‌های دندانپزشکی شود. همچنین مشکلات رفتاری یا کمبود مهارت‌های ارتباطی، انجام مراقبت‌های روزانه دهان و دندان را دشوارتر می‌کند.
اهمیت بهداشت دهان و دندان
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در این کودکان می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان، عفونت، درد و کاهش اعتمادبه‌نفس شود. علاوه بر این، سلامت دهان با سلامت عمومی بدن ارتباط مستقیم دارد و مشکلات دهانی می‌توانند بر کیفیت زندگی کودک اثر منفی بگذارند.
راهبردهای بهبود بهداشت دهان و دندان
1. آموزش تدریجی: معرفی مرحله‌به‌مرحله مسواک و خمیر دندان، استفاده از ابزارهای مناسب و آموزش از طریق بازی یا تصاویر.
2. انتخاب زمان مناسب: مسواک‌زدن در زمان‌هایی که کودک آرام‌تر است، می‌تواند همکاری او را افزایش دهد.
3. انتخاب ابزار مناسب: استفاده از مسواک‌های نرم، دسته‌های ارگونومیک و خمیرهای دارای طعم ملایم.
4. محیط آرام: کاهش محرک‌های مزاحم و ایجاد فضایی آرام در هنگام مسواک‌زدن یا درمان دندانپزشکی.
5. تقویت مثبت: استفاده از پاداش و تشویق بعد از انجام موفقیت‌آمیز مسواک‌زدن یا مراجعه به دندانپزشک.
6. آماده‌سازی قبل از مراجعه به دندانپزشک: آشنایی کودک با محیط مطب، ابزارها و تیم درمان پیش از آغاز درمان اصلی.
نقش رژیم غذایی
تغذیه مناسب شامل مصرف کافی کلسیم، ویتامین D و فسفر (مانند لبنیات، ماهی و سبزیجات سبز) و کاهش مصرف قند و غذاهای چسبنده برای جلوگیری از پوسیدگی دندان توصیه می‌شود.
نتیجه‌گیری
کودکان مبتلا به اتیسم به برنامه‌های ویژه و راهکارهای شخصی‌سازی‌شده برای حفظ سلامت دهان و دندان نیاز دارند. همکاری بین والدین، دندانپزشکان و متخصصان حوزه اتیسم، نقش مهمی در پیشگیری و درمان مشکلات دهان و دندان این کودکان دارد.
/انتهای پیام
نگارش: دکتر امیرمحمد علومی
بنیاد امور بیماریهای خاص
@cffsd
