احساس درد به دنبال سرطان و درمان آن امری غیرمعمول نیست. درد میتواند یک عارضه جانبی از درمانهای سرطانتان باشد. برای مثال، شیمیدرمانی و جراحی میتواند به اعصاب صدمه بزند و منجر به بروز درد و کرختی در نواحی مهم بدن شود یا ممکن است پوستتان در مناطقی که رادیوتراپی صورت گرفته بسیار حساس شود و به مدت چند ماه به طول بیانجامد. همچنین زخمهای ناشی از عمل جراحی نیز، میتواند برای مدت خیلی طولانی پسازآن دردناک باشد.
بعضی اوقات در محل عضو قطعشده حس درد وجود دارد که پزشکان به این درد، درد فانتومی میگویند. اگر شما از این نوع دردها رنج میبرید، ممکن است فکر کنید همه اینها به خاطر تصورات شماست، اما اینطور نیست. ممکن است سروکار داشتن با این نوع درد بسیار دشوار باشد، نوع دردتان هرچه که باشد مهمترین چیز این است که تسکین پیدا کنید. هیچکس دیگری نمیتواند بفهمد که شما واقعاً چه اندازه درد دارید، کلید اینکه دردتان را تحت کنترل بگیرید این است که با خودتان و پزشکتان صادق باشید یکبار که پزشکتان بدانند شما چه اندازه درد دارید، چند وقت به چند وقت این درد بروز پیدا میکند و نوع آن چیست تا درمانی که فکر میکنند کمککننده است را برنامهریزی کنند.
سعی نکنید که درد را تحملکنید بلکه باید آن را مدیریت کنید. درخواست کمک کردن یک ضعف نیست این حق شماست و بسیار مهم است که عاری از هر نوع احساس درد باشید. در حال حاضر احتمالاً شما بهاندازه کافی مشکلدارید که با آن دستوپنجه نرم کنید و تحمل درد در طول زندگی باوجود همه این مشکلات تنها اوضاع را برای شما و نزدیکانتان سختتر خواهد کرد.
بسته به نوع و جدی بودن دردتان، پزشک ممکن است داروهای ضد درد برای شما تجویز کند.
پزشکتان معمولاً در ابتدا داروی ملایمی را برای شما تجویز خواهد کرد و منتظر تأثیر دارو بر شما خواهد ماند، اگر شما به داروی قویتر مثل کدئین یا مورفین احتیاج داشتید، به خاطر درخواست کردن آن از پزشکتان نهراسید، آنها این دارو را برای شما تجویز میکنند، چون میدانند این بهترین دارو برای کمک به کنترل درد شماست و همچنین بسیار مهم است که شما نیز هر دفعه که پزشک دارو را برایتان تجویز میکند، آن را مصرف کنید. شما نباید به خاطر اینکه در مقطعی از زمان درد ندارید، سرخود مصرف دارو را قطع کنید. به یاد داشته باشید چنانچه قبل از آنکه دچار درد شدیدی شوید، داروهای مسکن را مصرف کنید آنها بسیار بهتر اثر میکنند. قصد از انجام این کار این است که شما دردتان را تحت کنترل بگیرید، اگر این درد از کنترل شما خارج شود ممکن است به دریافت دوز داروی خیلی بیشتری نیاز داشته باشید، تناوبی که بین حالتهای نداشتن هیچ دردی و داشتن یک درد شدید به وجود میآید ازنظر جسمی و روانی بسیار طاقت فرساست.
اگر هیچ دردی نداشته باشید، احساس خواهید کرد که کنترل هرچه بیشتری بر روی خود دارید و بهترین میتوانید از عهده شرایط برایید.
افرادی که میگویند، نیاز آنها به دریافت داروهای ضد درد قویتر مثل مورفین به این معنی است که آنها تسلیم بیماری شدهاند چندان غیرمعمول نیستند. بعضی افراد حتی، فکر میکنند که دریافت این داروها بدان معنی است که آنها دارند میمیرند اما چنین فکری درست نیست. بسیاری از افراد مبتلابه سرطان داروهای ضد درد قوی را در تمام مراحل درمانشان دریافت میکنند.
بعضی افراد نگران این موضوع هستند که معتاد خواهند شد اما چنانچه شما دوز صحیح دارو را دریافت کنید و به صورت منظم با پزشکتان ملاقات کنید، بروز چنین اتفاقی غیرمحتمل است اغلب افرادی که این داروها را به خاطر دردهای شدید مصرف کرده بودند، دریافتهاند که کنار گذاشتن این داروها وقتیکه هیچ نیازی به دریافت آن ندارند، بسیار آسان است.
سایر افراد از اینکه اغلب اوقات خسته و کسل باشند، میترسند. مجدد باید گفت درصورتیکه شما این داروها را همانگونه که پزشکتان تجویز کرده مصرف کنید، وقوع چنین اتفاقی غیرمحتمل خواهد بود. ممکن است با مصرف این داروها احساس خوابآلودگی کنید، اما معمولاً این موضوع بعد از دو روز برطرف خواهد شد، اگر چنین نشد، معمولاً بدین معناست که دوز تجویز شده بسیار زیاد است و پزشکتان در صورت لزوم میتواند آن را تغییر دهد.
اگر درد شما بسیار شدید است، ممکن است به دریافت دوز خیلی بیشتری از این داروها نیاز داشته باشید تا به کنترل دردتان کمک کند. این کار کاملاً بیخطر است نگران این نباشید که بدنتان به این داروها مقاوم خواهد شد و این داروها دیگر به شما جواب نخواهد داد. اگر شما برای یک دوره طولانی این داروها را مصرف کنید امکان دارد که بدنتان به مصرف این داروها عادت کند و نیاز باشد پزشکتان دوز مصرفی داروهای شما را افزایش دهد، اما این موضوع یک مشکل نیست. پزشک و پرستار شما از نظر وجود هر نوع عارضه جانبی که ممکن است داشته باشید بهدقت شمارا تحت کنترل خواهند گرفت. علاوه بر مورفین، ممکن است پزشکتان سایر انواع داروها را نیز برایتان تجویز تا به بهبود دردتان کمک کند. این داروها ممکن است شامل داروهای ضدافسردگی و داروهای ضد صرع باشد. مجدد خاطرنشان میکنیم که این داروها بیخطر هستند و به کنترل برخی دردهای افراد کمک شایانی میکنند، ممکن است برای کمک به بهبود دردتان به فیزیوتراپی احتیاج داشته باشید، درمانگرها ممکن است از حرارت دادن، سرد کردن، ماساژ دادن یا تمرین دادن استفاده کنند.
برخی افراد با طب سوزنی تسکین پیدا میکنند، این روشی برای تسکین برخی انواع درد است. اجراکنندگان طب سوزنی، برای کمک به کنترل درد شما، سوزنهای ظریفی را در نقاط فشردهای قرار میدهند.
(بلوک عصبی) و عمل جراحی نیز میتواند به برخی افراد کمک کند، اما پزشک شما معمولاً تنها هنگامی از این روش استفاده خواهد کرد که هیچ روش دیگری در مورد شما جواب ندهد.
برای دانستن اینکه چگونه درد خود را تسکین دهید، بهترین کار این است با پزشکتان مشورت کنید آنها بهخوبی میدانند که شما چه نوع سرطان و درمانی داشتهاید، چرا دچار درد هستید و کمی شناخت در مورد شما بهعنوان یک فرد دارند سعی کنید تا حد ممکن صداقت داشته باشید.
*راههای دیگر رأی کمک به تسکین درد
شما و خانوادهتان میتوانید چندین کار انجام دهید که ممکن است به بهبود شما کمک کند. شاید این درمانها معجزه نکند، اما میتواند درد شما را تسکین بخشد، حتی اگر تنها برای مدت کوتاهی باشد.
برخی از توصیههای ذیل ممکن است به شما کمک کند:
- تکنیکهای تمدد اعصاب مثل نفس کشیدن، مدیتیشن یا شنیدن موسیقی موردعلاقهتان را مورد استفاده قرار دهید.
- اگر به خاطر دردتان، هنگام شب در به خواب رفتن دچار مشکل هستید با هدفون یک موسیقی آرامشبخش را در رختخواب گوش دهید.
- اگر درد شما را بیدار نگه میدارد، کتاب بخوانید، تلویزیون نگاه کنید یا به موسیقی گوش کنید.
- از کسی که با شما صمیمی است تقاضا کنید بهصورت آهسته و آرامشبخش شما را ماساژ دهد، این کار میتواند به بهبود دردتان کمک کند.
- درمانهای تسکین مثل ماساژ، رفلکسولوژی، هیپنوتیزم، یوگا و طب سوزنی برای کمک به آرام بودن و بهتر مقابله کردن با درد در بعضی افراد شناخته شدهاند.
- از کیسه آب گرم یا سرد در محل درد استفاده کنید کیسه را در یک حوله نرم بپیچید و برای اطمینان حاصل کردن از اینکه درجه حرارت آن به پوستتان آسیب نمیزند به طور منظم پوست خود را بررسی کنید.
- دوش آب گرم بگیرید.
- برای مدت طولانی در یک مکان ننشینید یا دراز نکشید، برای کمک به جلوگیری از کوفتگی عضلات و زخم بستر به طور منظم موقعیت خود را تغییر دهید.
- با یکی از دوستان یا آشنایانتان در مورد خود صحبت کنید این کار ممکن است به تسکین احساسات شما کمک کند و کنار آمدن با آنها را آسانتر کند برخی از افراد متوجه میشوند که صحبت کردن با یک مشاور بهجای صحبت کردن با یک دوست یا آشنا آسانتر است.
- قبل از آنکه هر نوع درمان تکمیلی را امتحان کنید، مناسب بودن آن را با پزشک خود بررسی کنید. ممکن است موقعیتهای خاصی وجود داشته باشد که با درمانتان تضاد داشته باشد. برای مثال چنانچه شما طی درمان سرطانتان دچار مشکل استخوانی شده باشید یا یک عمل جراحی را پشت سر گذاشته باشید ممکن است توصیه پزشکتان با انجام ماساژ قوی و عمیق مغایرت داشته باشد.
- همیشه اجازه دهید پزشک درمان تکمیلیتان بداند که شما مبتلابه سرطان بودهاید.
منبع انتشارات بنیاد امور بیماری های خاص